Altera lux haud laeta viris emersit Olympo: Argolicus morbis fatisque rapacibus Idmon labitur extremi sibi tum non inscius aevi. at memor Aesonides nimium iam vera locuti Phineos hinc alios rapto pavet Idmone luctus. tum comiti pia iusta tulit caelataque multa arte Dolionii donat velamina regis, hospes humum sedemque Lycus. flens arma revellit Idmonis e celsa Mopsus rate. robora caedunt pars silvis portantque arae, pars auguris alba fronde vittisque ligant positumque feretro congemuere; dies simul et suus admonet omnes. Ecce inter lacrimas interque extrema virorum munera, quem cursus penes imperiumque carinae, Tiphyn agit violenta lues cunctique pavore attoniti fundunt maestas ad sidera voces: 'arquipotens adverte, precor, nunc denique Apollo! hoc, pater, hoc nobis refove caput, ulla laboris si nostri te cura movet, qui cardine summo vertitur atque omnis manibus nunc pendet ab unis!' dicta dabant ventis nec debita fata movebant. qualem praecipiti gravidum iam sorte parentem natorum flet parva manus trepidique precantur duret ut invalidis et adhuc genitoris egenis, haud aliter socii supremo in tempore Tiphyn ante alios superesse volunt. mors frigida contra urget et ille recens oculis intervolat Idmon. exanimum frustra Minyae clamore morantur avellique negant: vix membra rigentia tandem imposuere rogo lacrimasque et munera flammis vana ferunt, crescit donis feralis acervus. ut vero amplexus fessi rupere supremos et rapidae sonuere faces, tunc ipsa cremari visa ratis medioque viros deponere ponto. non tulit Aesonius geminis flagrantia cernens corpora cara rogis, sed pectore ductor ab imo talia voce gemit: 'quid tantum infensa repente numina? quas nostri poenas meruere labores? bina (nefas) toto pariter mihi funera surgunt litore. magna adeo comitum numerosaque pubes? aut socios rapit atra dies aut ipse relinquo sontibus impulsus Furiis. ubi Tiphys? ubi Idmon fata canens? ubi monstriferae par ille novercae? te sine, Thespiade, nos ulla movebimus ultra aequora? nec summa speculantem puppe videbo Pleiadumque globos et agentes noctibus Arctos? cui Minyas caramque ratem, cui sidera tradis? carpere securas quis iam iubet Aesona noctes? hoc labor, hoc dulci totiens fraudata sopore lumina et admotis nimium mens anxia Colchis profuit? heu quantum Phasis, quantum Aea recessit! nunc quoque, si tenui superant in imagine curae, adsis umbra, precor, venturi praescia caeli rectoremque tuae moneas ratis.' haec ubi fatus, sola virum flammis vidit labentibus ossa. 'quod tamen externis unum solamen in oris restat,' ait 'caras humus haec non dividat umbras ossaque nec tumulo nec separe contegat urna, sed simul, ut iunctis venistis in aequora fatis.' haud mora, reliquias socii defletaque miscent nomina. tum vivo frondens e caespite tellus aggeritur cinerem Lyco commendat Iason. Maesti omnes dubiique, ratem fidissima cuius dextra regat. simul Ancaeus sollersque petebat Nauplius. Erginum fato vocat ipsa monenti quercus et ad tonsas victi rediere magistri. ac velut i, gregis cessit cui regia, taurus fertur ovans, hunc omnis honos, hunc omnis in unum transit amor. primo laetus sic tempore rector ingreditur cursus. etenim dat candida certam nox Helicen. iam prora fretum commoverat et iam puppe sedes < . . > dimiserat ancora terras. Inde premente noto tristes Acherusidos oras praeterit et festa vulgatum nocte Lyaei Callichoron. nec vana fides: his Bacchus in undis abluit eoo rorantes sanguine thyrsos. illum post acies rubrique novissima claustra aequoris hic resides thiasos, hic aera moventem udaque pampinea nectentem cornua vitta nunc etiam meministis, aquae, Boeotia qualem Thyias et infelix cuperet vidisse Cithaeron. Fama per extremos quin iam volat improba manes interea et magnis natorum laudibus implet, addita mque fretis repetens freta iamque patentes Cyaneas. ardent avidos attollere vultus quos pietas vel tangit adhuc quos aemula virtus. fata immota manent; unum, qui litore in illo conditus, ad carae mittunt spectacula turbae. it Sthenelus. qualem Mavortia vidit Amazon cumque suis comitem Alcides ut condidit armis, talis ab aequorei consurgens aggere busti emicuit. fulsere undae, sol magnus ut orbem tolleret aut nubem quater polus. atque ea vixdum visa viris atra nox protinus abstulit umbra. ille dolens altum repetit chaos. omina Mopsus dum stupet, in prima tumulum procul aspicit acta obnubensque caput cineri dat vina vocato. carmina quin etiam visos placantia manes Odrysius dux rite movet mixtoque sonantem percutit ore lyram nomenque relinquit harenis.100 Altius hinc ventos recipit ratis ac fugit omne Crobiali latus et fatis tibi, Tiphy, negatum Parthenium, ante alios Triviae qui creditur amnis fidus et Inopi materna gratior unda. mox etiam Cromnae iuga pallentem Cytoron te cita penitus condunt, Erythia, carina. iamque reducebat noctem polus: alta Carambis raditur et magnae pelago tremit umbra Sinopes. Assyrios complexa sinus stat opima Sinope, nympha prius blandosque Iovis quae luserat ignes caelicolis immota procis: deceptus amatae fraude deae nec solus Halys nec solus Apollo. Addidit hic casu comites fortuna benigno Autolycum Phlogiumque et Deileonta, secutos Herculis arma viros. vagus hos ibi fixerat error. ut Graiam videre manum puppemque Pelasgam prima ruunt celeres ad litora seque precantur accipiant socios. nova dux accedere gaudet nomina desertos et iam sibi currere remos. transit Halys longisque fluens anfractibus Iris saevaque Thermodon medio sale murmura volvens, Gradivo sacer et spoliis ditissimus amnis, donat equos, donat votas cui virgo secures cum redit ingenti per Caspia claustra triumpho Massageten Medumque trahens. est vera propago sanguinis, est ollis genitor deus. hinc magis alta Haemonidae petere et monitus non temnere Phinei. ipse autem comitum conversus ad ora novorum 'vos mihi nunc pugnas' ait 'et victricia' ductor 'Herculis arma mei vestrasque in litore Martis interea memorate manus.' sic fatus et aegro corde silens audit currus bellique labores virginei, exciderit frenis quae prima remissis, semianimem patrius quam sanguine vexerit amnis, quae pelta latus atque umeros nudata pharetris fugerit, Herculeae mox vulnere prensa sagittae, utque securigeras stimulaverit Ira catervas fleturusque pater, quantus duce terror in ipsa, qui furor in signis, quo balteus arserit auro. Nocte sub extrema clausis telluris ab antris pervigil auditur Chalybum labor: arma fatigant ruricolae, Gradive, tui; sonat illa creatrix prima manus belli, terras crudelis in omnes. nam prius ignoti quam dura cubilia ferri eruerent ensesque darent, Odia aegra sine armis errabant Iraeque inopes et segnis Erinys. inde Genetaei rupem Iovis, hinc Tibarenum dant virides post terga lacus, ubi deside mitra feta ligat partuque virum fovet ipsa soluto. vos quoque non notae mirati vela carinae, Mossynoeci, et vos stabulis, Macrones, ab altis Byzeresque vagi Philyraeque a nomine dicta litora, quae cornu pepulit Saturnus equino. Ultimus inde sinus saevumque cubile Promethei cernitur, in gelidas consurgens Caucasus Arctos. ille etiam Alciden Titania fata morantem attulerat tum forte dies iamque aspera nisu undique convellens veteris cum strage pruinae vincula prensa manu saxis abduxerat imis arduus et laevo gravior pede. consonat ingens Caucasus et summo pariter cum monte secutae incubuere trabes abductaque flumina ponto. fit fragor, aetherias ceu Iuppiter arduus arces impulerit imas manus aut Neptunia terras. horruit immensum Ponti latus, horruit omnis Armeniae praetentus Hiber penitusque recusso aequore Cyaneas Minyae timuere relictas. tum gemitu propiore chalybs densusque revulsis rupibus audiri montis labor et grave Titan vociferans, fixos scopulis dum vellitur artus. contra autem ignari (quis enim nunc credat in illis montibus Alciden dimissave vota retemptet?) pergere iter socii. tantum mirantur ab alto litora discussa sterni nive ruptaque saxa et simul ingentem moribundae desuper umbram alitis atque atris rorantes imbribus auras. Sol propius flammabat aquas extremaque fessis coeperat optatos iam lux ostendere Colchos, magnus ubi adversum spumanti Phasis in aequor ore ruit. cuncti pariter loca debita noscunt signaque commemorant emensasque ordine gentes dantque ratem fluvio. simul aethere plena corusco Pallas et alipedum Iuno iuga sistit equorum. Ac dum prima gravi ductor subit ostia pulsu populeos flexus tumulumque virentia supra flumina cognati medio videt aggere Phrixi, quem comes infelix Pario de marmore iuxta stat soror, hinc saevae formidine maesta novercae, inde maris, pecudique timens imponere palmas. sistere tum socios iubet atque hinc prima ligari vincula, ceu Pagasas patriumque intraverit amnem. ipse gravi patera sacri libamina Bacchi rite ferens umbram vocat et sic fatur ad aras: 'per genus atque pares tecum mihi, Phrixe, labores, tu precor orsa regas meque his tuteris in oris tot freta, tot ~durae properanti~ sidera passum. Phrixe, fave et patrias < . . . > reminiscere terras. tu quoque nunc, tumulo nequiquam condita inani, adnue, diva maris, numeroque accede tuorum. quando egomet rursus per te vehar? aurea quando Seston et infaustos agnoscent vellera fluctus? vos etiam, silvae, vos, Colchidos hospitis orae, pandite dives ubi pellis micet arbore sacra. tunc tibi, fecundi proles Iovis, orte nivali Arcados axe deae, fluvio modo, Phasi, quieto Palladiam patiare ratem. nec dona nec arae defuerint tellure mea: veneranda fluentis effigies te, Phasi, manet, quam magnus Enipeus et pater aurato quantus iacet Inachus antro.' dixerat atque illi dextra sine versa magistri protinus in proram rediit ratis omine certo fluminis os pontumque tuens. 'promittis ut ecce utque vocas, revehemur!' ait. sic deinde precatus arma iubet celsa socios depromere puppe. dona dehinc Bacchi casusque ut firmet in omnes rapta Ceres viridesque premunt longo ordine ripas. Incipe nunc cantus alios, dea, visaque vobis Thessalici da bella ducis. non mens mihi, non haec ora satis. ventum ad furias infandaque natae foedera et horrenda trepidam sub virgine puppem; impia monstriferis surgunt iam proelia campis. ante dolos, ante infidi tamen exsequar astus Soligenae falli meriti meritique relinqui, inde canens: Scythica senior iam Solis in urbe fata laborati Phrixus compleverat aevi. illius extremo sub funere mira repente flamma poli magnoque aries apparuit astro aequora cuncta movens. at vellera Martis in umbra ipse sui Phrixus monumentum insigne pericli liquerat ardenti quercum complexa metallo. quondam etiam tacitae visus per tempora noctis effigie vasta socerumque exterruit ingens prodita vox: ' qui patria tellure fugatum quaerentemque domos his me considere passus sedibus, oblata generum mox prole petisti, tunc tibi regnorum labes luctusque supersunt rapta soporato fuerint cum vellera luco. praeterea infernae quae nunc sacrata Dianae fert castos Medea choros, quemcumque procorum pacta petat, maneat regnis ne virgo paternis.' dixit et admota pariter fatalia visus tradere terga manu, tum falso fusus ab auro currere per summi fulgor laquearia tecti. membra toris rapit ille tremens patriumque precatur numen et eoo surgentes litore currus: 'haec tibi fatorum, genitor, tutela meorum, omnituens, tua nunc terris, tua lumina toto sparge mari. seu nostra dolos molitur opertos sive externa manus, primus mihi nuntius esto. tu quoque, sacrata rutilant cui vellera quercu, excubias, Gradive, tene. praesentia luco arma tubaeque sonent, vox et tua noctibus exstet.' vix ea, Caucaseis cum lapsus montibus anguis haud sine mente dei spiris nemus omne refusis implicuit Graiumque procul respexit ad orbem. ergo omnes prohibere minas praedictaque Phrixi invigilat, plena necdum Medea iuventa adnuitur thalamis Albani virgo tyranni. Interea auguriis monstrisque minacibus urbem territat ante monens semper deus et data seri signa mali, reddi iubet exitiale sacerdos vellus et Haemoniis infaustum mittere terris. contra Sole satus Phrixi praecepta volutans aegro corde negat nec vulgi cura tyranno dum sua sit modo tuta salus. tunc ordine regi proximus et frater materno sanguine Perses increpitare virum, sequitur duce turba reperto. ille furens ira solio se proripit alto praecipitatque patres ipsumque ut talibus ausis spem sibi iam rerum vulgi levitate serentem ense petit. rapit inde fugam crudelia Perses signa gerens omnemque quatit rumoribus Arcton. iamque aderat magnis regum cum milibus urbi primaque in adversos frustratus proelia muros constiterat. datus et sociis utrimque cremandis ille dies alterque dies, cum Marte remisso debitus Aeaeis dux Thessalus adpulit oris. Nox hominum genus et duros mirata labores rettulerat fessis optata silentia terris. at Iuno et summi virgo Iovis intima secum consilia et varias sociabant pectore curas. virgo prior 'magna pariter quos mole petamus? cernis,' ait 'Colchos habeant quae proelia quique nunc status. hinc Perses, illinc non viribus aequis apparat Aeetes aciem. quibus addimur armis?' cui Iuno: 'dimitte metus, ne proelia forte hinc tibi grata negem. < . . . > manet aegida sudor et nostros iam sudor equos. stat pectore fixum Aeetae sociare manus. scio perfida regis corda quidem, nullos Minyis exsolvet honores. verum alios tunc ipsa dolos, alia orsa movebo.'-- 'sint precor haec; tua namque mihi comitanda potestas,' Pallas ait 'liceat Grais ut reddere terris Aesonium caput et puppem, quam struximus ipsae, iactatam tandem nostro componere caelo.' talia tunc hominum superi pro laude movebant. Tristior at numquam tantove paventibus ulla nox Minyis egesta metu. nil quippe reperto Phaside, nil domitis actum Symplegados undis cunctaque adhuc, magni veniant dum regis ad urbem, ambigua et dubia rerum pendentia summa. praecipue Aesoniden varios incerta per aestus mens rapit undantem curis ac multa novantem. qualiter ex alta cum Iuppiter arce coruscat Pliadas ille movens mixtumque sonoribus imbrem horriferamve nivem, canis ubi tollitur omnis campus aquis, aut sanguinei magna ostia belli aut alios duris fatorum gentibus ortus, sic tum diversis hinc atque hinc motibus anceps pectora dux crebro gemitu quatit, optat et almum iam iubar et certi tandem discriminis horas. tunc defixa solo coetuque intenta silenti versus ad ora virum 'quod primum ingentibus ausis optavistis' ait 'veterumque quod horruit aetas, adsumus en tantumque fretis enavimus orbem. nec pelagi nos mille viae nec fama fefellit Soligenam Aeeten media regnare sub Arcto. ergo ubi lux altum sparget mare, tecta petenda urbis et ignoti mens experienda tyranni. adnuet ipse, reor, neque exorabile certe quod petimus. sin vero preces et dicta superbus respuerit, iam nunc animos firmate repulsae quaque via patriis referamus vellera terris, stet potius: rebus semper pudor absit in artis.' dixerat et Scythicam qui se comitentur ad urbem sorte petit numeroque novem ducuntur ab omni. inde viam, qua Circaei plaga proxima campi, corripiunt regemque petunt iam luce reducta. Forte deum variis per noctem territa monstris senserat ut pulsas tandem Medea tenebras rapta toris primi iubar ad placabile Phoebi ibat et horrendas lustrantia flumina noctes. namque soporatos tacitis in sedibus artus dum premit alta quies nullaeque in virgine curae, visa pavens castis Hecates excedere lucis, dumque pii petit ora patris, stetit arduus inter pontus et ingenti circum stupefacta profundo fratre tamen conante sequi. mox stare paventes viderat intenta pueros nece seque trementem spargere caede manus et lumina rumpere fletu. his turbata minis fluvios ripamque petebat Phasidis aequali Scythidum comitante caterva. florea per verni qualis iuga duxit Hymetti aut Sicula sub rupe choros hinc gressibus haerens Pallados, hinc carae Proserpina iuncta Dianae, altior ac nulla comitum certante, priusquam palluit et viso pulsus decor omnis Averno; talis et in vittis geminae cum lumine taedae Colchis erat nondum miseros exosa parentes. ut procul extremi gelidis a fluminis undis prima viros tacito vidit procedere passu, substitit ac maesto nutricem adfata timore est: 'quae manus haec, certo ceu me petat agmine, mater, advenit haud armis, haud umquam cognita cultu? quaere fugam, precor, et tutos circumspice saltus.' audit virginei custos grandaeva pudoris Henioche, cultus primi cui creditus aevi, tum trepidam dictis firmans hortatur alumnam. 'non tibi ab hoste minae nec vis' ait 'ulla propinquat nec [te] metus: externo iam flammea murice cerno tegmina, iam vittas frondemque imbellis olivae. Graius adest, Graio sic cuncta simillima Phrixo.' Sic ait. at Iuno, pulchrum longissima quando robur cura ducis magnique edere labores, mole nova et roseae perfudit luce iuventae. iam Talaum iamque Ampyciden astroque comantes Tyndaridas ipse egregio supereminet ore. non secus autumno quam cum magis asperat ignes Sirius et saevo cum nox accenditur auro luciferas crinita faces, hebet Arcas et ingens Iuppiter. ast illum tanto non gliscere caelo vellet ager, vellent calidis iam fontibus amnes. regina, attonito quamquam pav ore silentem exanimet, mirata tamen paulumque reductis passibus in solo stupuit duce. nec minus inter ille tot ignoti socias gregis haeret in una defixus sentitque ducem dominamque catervae. 'si dea, si magni decus huc ades' inquit 'Olympi, has ego credo faces, haec virginis ora Dianae, teque renodatam pharetris ac pace fruentem ad sua Caucaseae producunt flumina nymphae. si domus in terris atque hinc tibi gentis origo, felix prole parens olimque beatior ille, qui tulerit longis et te sibi iunxerit annis. sed fer opem, regina, viris! nos hospita pubes advehimur, Graium proceres [ta] tua tecta petentes. duc, precor, ad vestri quicumque est ora tyranni ac tu prima doce fandi tempusque modumque. nam mihi sollicito deus ignaroque locorum te dedit, in te animos atque omnia nostra repono.'390 Dixit et opperiens trepidam stetit. illa parumper virgineo cunctata metu sic orsa vicissim: 'quem petis Aeeten genitor meus ipsaque iuxta moenia, si vivos possis discernere calles. hac adeo duce ferte gradus! ingentia namque castra alios aditus atque impius obsidet hostis.' dixerat haec patrium viam detorquet ad amnem sacraque terrificae supplex movet inrita Nocti. Ille autem inceptum famula duce protinus urget aere saeptus iter, patitur nec regia cerni Iuno virum, prior Aeetae ne nuntius adsit. iamque inerat populo mediaeque incognitus urbi cum comes orsa loqui: 'Phoebi genitoris ad aras ventum.' ait 'huc adytis iam se de more paternis rex feret, hic proceres audit populosque precantes adloquiis facilis: praesens pater admonet aequi.' Dixerat. ast illi propere monstrata capessunt limina. non aliter quam si radiantis adirent ora dei verasque aeterni luminis arces, tale iubar tecta micat. stat ferreus Atlans Oceano genibusque tumens infringitur unda. at medii per terga senis rapit ipse nitentes altus equos curvoque diem subtexit Olympo. pone rota breviore soror densaeque sequuntur Pliades et madidis rorantes crinibus ignes. nec minus hinc varia dux laetus imagine templi ad geminas fert ora fores cunabula gentis Colchidos hic ortusque tuens, ut prima Sesostris intulerit rex bella Getis, ut clade suorum territus hos Thebas patriumque reducat ad amnem, Phasidis hos imponat agris Colchosque vocari imperet. Arsinoen illi tepidaeque requirunt otia laeta Phari pinguemque sine imbribus annum et iam Sarmaticis permutant carbasa bracis. barbarus in patriis sectatur montibus Aean Phasis amore furens. pavidas iacit illa pharetras virgineo turbata metu, discursibus et iam deficit ac volucri victam deus alligat unda. flebant populeae iuvenem Phaethonta sorores ater et Eridani trepidum globus ibat in amnem. at iuga vix Tethys sparsumque recolligit axem et formidantem patrios Pyroenta dolores. aurea quin etiam praesaga Mulciber arte vellera venturosque olim caelarat Achivos. texitur Argea pinus Pagasaea securi iamque eadem remos, eadem dea flectit habenas, ipsa subit nudaque vocat dux agmina dextra. exoritur Notus et toto ratis una profundo cernitur, Odrysio gaudebant carmine phocae. apparent trepidi Phasidis ostia Colchi clamantemque procul linquens regina parentem. urbs erat hinc contra gemino circumflua ponto, ludus ubi et cantus taedaeque in nocte iugales regalique toro laetus gener; ille priorem deserit: ultrices spectant a culmine Dirae. deficit in thalamis turbataque paelice coniunx pallam et gemmiferae donum exitiale coronae apparat ante omnes secum dequesta labores. munere quo patrias paelex ornatur ad aras infelix et iam rutilis correpta venenis implicat igne domos. haec tum miracula Colchis struxerat Ignipotens nondum noscentibus, ille quis labor, aligeris aut quae secet anguibus auras caede madens. odere tamen visusque reflectunt. Quin idem Minyas operum defixerat error, cum se Sole satus patriis penetralibus infert. filius hunc iuxta primis Absyrtus in annis, dignus avo quemque insontem meliora manerent. tum gener Albanis Styrus qui advenerat oris, distulerant sed bella toros. tum Phrontis et Argus Aeolidae fraterque Melas, quos advena Phrixus progenuit, pariterque levi Cytisorus in hasta. post alii, quos praecipuo Titania tellus legit honore patres, motique ad proelia reges. admonet hic socios nebulamque erumpit Iason sideris ora ferens; nova lux offusa Cytaeis. conveniunt ~rogitant~que viros rogitantque, quid ausi quidve ferant. postquam primis inhiantia dictis agmina suppressumque videt iam murmur Iason talia miranti propius tulit orsa tyranno: 'rex Hyperionide, quem per freta tanta petendum caelicolae et prima dignum statuere carina, siquando hic aliquam nostro satus orbe solebat Thessaliam, siquos Phrixus memorare Pelasgos, hi tibi tot casus, horrenda tot avia mensi cernimur. ipse egomet proprio de sanguine Phrixi: namque idem Cretheus ambobus et Aeolus auctor cum Iove Neptunoque et cum Salmonide nympha. me neque nunc enses araeque egere paternae nec tua Thessalicis quamquam inclita nomina terris sponte sequor. cui non iusso tot adire voluptas monstra maris, cui Cyaneos intrare fragores? sceptra tui toto Pelias sub numine Phoebi maxima sorte tenens totque illa ~cremantia~ clivos oppida, tot vigili pulcherrima flumina cornu, ille meum imperiis urget caput, ille labores dat varios, suus ut magnum rex spargit ab Argis Alciden, Sthenelo ipse satus. tamen aspera regum perpetimur iuga nec melior parere recuso. hic sibi me auratae pecudis quiscumque periclis exuvias perferre iubet. tibi gratia nostri sit precor haec meritique locus, quod iussa recepi teque alium quam quem Pelias speratque cupitque promisi et meliora tuae mihi foedera dextrae. si petere hoc saevi statuissem sanguine belli, Ossa dabat Pindusque rates quotque ante secuti inde nec audacem Bacchum nec Persea reges. sed me nuda fides sanctique potentia iusti huc tulit ac medii sociatrix gratia Phrixi iamque tibi nostra geniti de stirpe nepotes. nec tamen aut Phrygios reges aut arva furentis Bebryciae spernendus adi: seu fraude petivit seu quis honore meos, sua reddita dona deumque nos genus atque ratem magnae sensere Minervae. vix tandem longis quaesitam Colchida votis contigimus qualemque dabat te fama videmus. tu modo ne claros Minyis invideris actus! non aliena peto terrisve indebita nostris (siquis et in precibus vero locus) atque ea Phrixo crede dari, Phrixum ad patrios ea ferre penates. munera tu contra victum mihi vecta per aequor accipe, Taenarii chlamydem de sanguine aeni frenaque et accinctum gemmis fulgentibus ensem: hoc patrium decus, haec materni texta laboris, his Lapithes adsuerat eques. da iungere dona, da Scythicas sociare domos. sciat effera regis ira mei, quem te horrifero sortitus in axe Caucasus atque tuis quantum mitescat habenis.' Talibus orantem vultu gravis ille minaci iamdudum premit et furiis ignescit opertis. ceu tumet atque imo sub gurgite concipit austros unda silens, trahit ex alto sic barbarus iras et nunc ausa viri, nunc heu sua prodita Grais regna fremit. quin et facili sibi mente receptum iam Phrixum dolet et Scythiae periisse timores. nunc quassat caput ac iuvenis spes ridet inanes, quid vesanus agat, quod vellera poscat ab angue. urit et antiquae memorem vox praescia sortis: cur simul ac Persen illinc sibi moverit atque hinc Thessalicam fortuna ratem, num debitus ista finis agat saevaeque petant iam vellera Parcae. interea quoniam belli pugnaeque propinquae cura prior, fingit placidis fera pectora dictis reddit et haec: 'cuperem haut tali vos tempore tectis advenisse meis, quo me gravis adsidet hostis. frater enim--sceptri sic omnibus una cupido-- excidium parat et castris me ingentibus urget. quare age cognatas primum defendite sedes nec decus oblati dimiseris advena belli; namque virum trahit ipse chalybs. tum vellera victor tam meritis nec sola dabo.' contra inscius astus 'ergo nec hic nostris derat labor arduus actis' excipit Aesonides 'et ceu nihil aequore passis additus iste dies? veniant super haec quoque fato bella meo? non hunc parva mihi caede dolorem quasque dedit luet ille moras.' tum Castora mittit, qui ferat Aeaei sociis responsa tyranni. acribus ast illos curis mora saeva trahebat ac simul ut medio viderunt Castora campo crebrior incussit mentem pavor. 'o Iovis alma progenies, fare an patriam spes ulla videndi, fare!' omnes, ille in mediis sic orsus Achivis: 'nec ferus Aeetes, ut fama, nec aurea nobis terga negat, bello interea sed pressus iniquo auxilium petit: armatos dux protinus omnes accelerare iubet, longo nam tuta recessu puppis et apposita fluvius defenditur urbe.' Haud mora. prosiliunt quos nec Rhipaea iuventus quos nec Hiber aut tota suis Aurora pharetris sustineat. stetit explicito prius agmine pubes expertique simul si tela artusque sequantur. nec quisquam freta nec patrias iam respicit urbes, sed magis ad praesens itur decus. incita cristas aura quatit, variis floret via discolor armis, qualis ab Oceano nitidum ~chorus~ aethera vestit, qualibus adsurgens nox aurea cingitur astris. illos Sole satus tacita maestissimus ira miratur temere adsumptos nec talia mallet robora quam medios hostem subiisse penates. interea laeto patitur convivia cultu et iuxta Aesoniden magno cratere lacessit nunc sibi monstrantem natos Iovis oraque iuxta Aeacidum, nunc ingentes Calydonis alumnos. audit et Alciden infando errore relictum defletosque duces terraeque marisque labores. ipse autem tantis concita furoribus arma expetit Aesonides et amicos ordine reges. 'quis procul ille virum nobis, quem balteus asper subligat et stricto stat proximus armiger arcu ceu pugnam paret et positas confundere mensas?' contra flammigeri proles Perseia Solis 'quem rogitas, Carmeius.' ait. 'mos comminus arma semper habere viro, semper meminisse pharetrae.' 'illum' ait Aesonides 'pariter refer, horrida signis cui chlamys et multa spirat coma flexilis aura.' respicit Aeetes atque hunc quoque nomine reddit: 'dives Aron. croceos sic illius omnis odores iactat eques, cunctis sic est coma culta maniplis; sed ne sperne virum et comptis diffide capillis. Campesus hic spoliis in tigris. ille profundo incumbens Odrussa mero; viden alta comantem pectora et ingenti turbantem pocula barba?' hic et Iaxarten dictis stupet hospes acerbis immodicum linguaque gravem, cui nulla minanti non superum, non praesentis reverentia belli. contra autem Aeetes 'non frustra magna superbo dicta volant' ait 'et vocem paria arma sequuntur nec requies quin Marte diem noctemque fatiget. atque ubi Rhipaea stupuerunt flumina bruma iam pavidi cum prole Getae, iam pervigil illum Medus et oppositis exspectat Hiberia claustris. quid Latagum, quid si amnigenam mirere Choaspen? bellatoris equi potantem cerne cruores nec tamen immissis hic segnior ibit habenis. hos autem quae quemque manus, signa sequantur si memorem, prius umentem lux solverit umbram. cras acies atque illa ducum cras regna videbis dissona, saxiferae surgat quibus imber habenae, quae iaculo gens apta levi, quae picta pharetris venerit. ingentes animo iam prospice campos atque hanc alipedi pulsantem corpora curru Euryalen, quibus exsultet Mavortia turmis et quantum elata valeat peltata securi, cara mihi et veras inter non ultima natas.' fatur et occiduo libat cratera parenti. quisque suis tum vota deis et pocula fundit, dent aciem, dent belligeros superare labores. Ecce autem Geticis veniens Gradivus ab antris ingentemque trahens Arctoa per aequora nubem aspicit Aeaea Minyas stupefactus in urbe ambitumque senem promissaque vellera puppi Thessalicae. citus ad summi stellantia patris tecta ruit questuque Iovem testatur acerbo: 'quae studiis, rex magne, quies? iam mutua divi exitia in solos hominum molimur honores teque ea cuncta iuvant, rabidam qui Pallada caelo non abigis neque femineis ius obicis ausis. non queror exstructa quod vexerit ipsa carina vellera sacra meis sperantem avertere lucis quodque palam tutata viros. sic cetera pergat, si valet. insidiis quid nunc fallacibus ambit, nostra ut Phrixeo spolientur templa metallo? non opus auxilio Colchis nec foedere vestro: et Persen simul et Minyas deposcimus hostes. quin age (quid tantae coeunt in proelia gentes, quid tuus Aesonides?) imus nos, protinus imus in nemus auriferum et sumptis decernimus armis? vel tu sola polo tacitis inopina tenebris labere: quantus ibi deus experiere nec illas adstiteris impune trabes. an Martia templa intemeranda minus, tantum mihi lucus et agger quod rudis et sola colimur si gentibus umbra? est amor et rerum cunctis tutela suarum. et tibi, magne pater, terris donaria certant; est honor his etiam silvis. ego cara Mycenes culmina, virgineas praeder si Cecropis arces, iam coniunx, iam te gemitu lacrimisque tenebit nata querens. metuant ergo nec talia possint.' Non tulit haec animis quin longa silentia Pallas rumperet inridens strepitumque minasque Gradivi. 'non tibi Aloidae quibus haec fera mura iactes, non Lapithae, sed Pallas' ait 'neque ego aegide digna nec vocer ulterius proles Iovis, excidat iste ni tibi corde tumor: lituos miser armaque faxo oderis et primis adimam tua nomina bellis. quin simili matrem demens gravitate secutus? digna quidem, monstrum superis quae tale crearit. quod tamen adgressae scelus aut quo crimine sontes si iuvenem, qui iussa sui tam dira tyranni impavidus maria et nondum qui nota subibat, iuvimus et magnis aliquam spem movimus ausis? an nullas praeferre preces nec foedera regis ulla sequi, caeca sed cuncta impellere pugna debuimus? sic Thraces agunt, sic turbidus iste siqua petit. cuperem haec etiamnum bella remitti nec socias armare manus. da vellera, rector, et medio nos cerne mari. quod sin ea Mavors abnegat et solus nostris sudoribus obstat, ibimus indecores frustraque tot aequora vectae?'-- 'fas aliquid nequeat sit femina--' coeperat ardens hic iterum alternis Mavors insurgere dictis. excipit hinc contra pater et sic voce coercet: 'quid, vesane, fremis? cum vos iam paenitet acti peccatumque satis, tunc ad mea iura venitis. quolibet ista modo quacumque impellite pugna, quae coepistis, habent quoniam sua fata furores. te tamen hoc, coniunx, et te, mea nata, monebo: sit Persen pepulisse satis nec vana retentet spes Minyas finemve velint imponere bello. illum etenim talis rerum manet, accipite, ordo: victa retro nunc castra dabit bellumque remittet territus adventu ducis et virtute Pelasgi. mox ubi Thessalicis referent hos flamina terris, tunc aderit victorque domos et sceptra tenebit, donec et Aeeten inopis post longa senectae exilia, heu magnis quantum licet, impia, fatis, nata iuvet Graiusque nepos in regna reponat. hic labor amborum haec sunt discrimina fratrum. vadite et adversis, ut quis volet, inruat armis.' Dixerat. instaurat mensas pacemque reducit et iam sidereo noctem demittit Olympo. tunc adsuetus adest Phlegraeas [qui] reddere pugnas Musarum chorus et citharae pulsator Apollo fertque gravem Phrygius circum cratera minister. surgitur in somnos seque ad sua limina flectunt.
1
Valerius Flaccus The Latin Library The Classics Page