Prima deum magnis canimus freta pervia natis fatidicamque ratem, Scythici quae Phasidis oras ausa sequi mediosque inter iuga concita cursus rumpere flammifero tandem consedit Olympo. Phoebe, mone, si Cumaeae mihi conscia vatis stat casta cortina domo, si laurea digna fronte viret, tuque o pelagi cui maior aperti fama, Caledonius postquam tua carbasa vexit Oceanus Phrygios prius indignatus Iulos, eripe me populis et habenti nubila terrae, sancte pater, veterumque fave veneranda canenti facta virum: versam proles tua pandit Idumen, namque potest, Solymo nigrantem pulvere fratrem spargentemque faces et in omni turre furentem. ille tibi cultusque deum delubraque genti instituet, cum iam, genitor, lucebis ab omni parte poli neque erit Tyriae Cynosura carinae certior aut Grais Helice servanda magistris. seu tu signa dabis seu te duce Graecia mittet et Sidon Nilusque rates: nunc nostra serenus orsa iuves, haec ut Latias vox impleat urbes. Haemoniam primis Pelias frenabat ab annis, iam gravis et longus populis metus. illius amnes Ionium quicumque petunt, ille Othryn et Haemum atque imum felix versabat vomere Olympum. sed non ulla quies animo fratrisque paventi progeniem divumque minas. hunc nam fore regi exitio vatesque canunt pecudumque per aras terrifici monitus iterant; super ipsius ingens instat fama viri virtusque haud laeta tyranno. ergo anteire metus iuvenemque exstinguere pergit Aesonium letique vias ac tempora versat, sed neque bella videt Graias neque monstra per urbes ulla: Cleonaeo iam tempora clausus hiatu Alcides, olim Lernae defensus ab angue Arcas et ambobus iam cornua fracta iuvencis. ira maris vastique placent discrimina ponti. tum iuvenem tranquilla tuens nec fronte timendus occupat et fictis dat vultum et pondera dictis. 'hanc mihi militiam, veterum quae pulchrior actis, adnue daque animum. nostri de sanguine Phrixus Cretheos ut patrias audis effugerit aras. hunc ferus Aeetes, Scythiam Phasinque rigentem qui colit--heu magni Solis pudor!--, hospita vina inter et attonitae mactat sollemnia mensae nil nostri divumque memor. non nuntia tantum fama refert: ipsum iuvenem tam saeva gementem, ipsum ego, cum serus fessos sopor alligat artus, aspicio, lacera adsiduis namque illius umbra questibus et magni numen maris excitat Helle. si mihi quae quondam vires, et pendere poenas Colchida iam et regis caput hic atque arma videres. olim annis ille ardor hebet necdum mea proles imperio et belli rebus matura marique. tu, cui iam curaeque vigent animique viriles, i, decus, et pecoris Nephelaei vellera Graio redde tholo ac tantis temet dignare periclis!' talibus hortatur iuvenem propiorque iubenti conticuit certus Scythico concurrere ponto Cyaneas tantoque silet possessa dracone vellera, multifidas regis quem filia linguas vibrantem ex adytis cantu dapibusque vocabat et dabat externo liventia mella veneno. Mox taciti patuere doli nec vellera curae esse viro, sed sese odiis immania cogi in freta. qua iussos sectatur quaerere Colchos arte queat: nunc aerii plantaria vellet Perseos aut currus et quos frenasse dracones creditus, ignaras Cereris qui vomere terras imbuit et flava quercum damnavit arista. heu quid agat? populumne levem veterique tyranno infensum atque olim miserantes Aesona patres advocet an socia Iunone et Pallade fretus armisona speret magis et freta iussa capessat, siqua operis tanti domito consurgere ponto fama queat. tu sola animos mentemque peruris, Gloria, te viridem videt immunemque senectae Phasidis in ripa stantem iuvenesque vocantem. tandem animi incertum confusaque pectora firmat religio tendensque pias ad sidera palmas 'omnipotens regina,' inquit, 'quam, turbidus atro aethere caeruleum quateret cum Iuppiter imbrem, ipse ego praecipiti tumidum per Enipea nimbo in campos et tuta tuli nec credere quivi ante deam quam te tonitru nutuque reposci coniugis et subita raptam formidine vidi, da Scythiam Phasinque mihi tuque, innuba Pallas, eripe me! vestris egomet tunc vellera templis illa dabo, dabit auratis et cornibus igni colla pater niveique greges altaria cingent?' Accepere deae celerique per aethera lapsu diversas petiere vias: in moenia pernix Thespiaca ad carum Tritonia devolat Argum. moliri hunc puppem iubet et demittere ferro robora Peliacas et iam comes exit in umbras. at Iuno Argolicas pariter Macetumque per urbes spargit inexpertos temptare parentibus Austros Aesoniden, iam stare ratem remisque superbam poscere quos revehat rebusque in saecula tollat. Omnis avet quae iam bellis spectataque fama turba ducum primae seu quos in flore iuventae temptamenta tenent necdum data copia rerum. at quibus arvorum studiumque insontis aratri, hos stimulant magnaque ratem per lustra viasque iussi laude canunt manifesto in lumine Fauni silvarumque deae atque elatis cornibus Amnes. Protinus Inachiis ultro Tirynthius Argis advolat, Arcadio cuius flammata veneno tela puer facilesque umeris gaudentibus arcus gestat Hylas; velit ille quidem, sed dextera nondum par oneri clavaeque capax. quos talibus amens insequitur solitosque novat Saturnia questus: 'o utinam Graiae rueret non omne iuventae in nova fata decus nostrique Eurystheos haec nunc iussa forent. imbrem et tenebras saevumque tridentem iamiam ego et inviti torsissem coniugis ignem. nunc quoque nec socium nostrae columenve carinae esse velim Herculeis nec me umquam fidere fas sit auxiliis comiti et tantum debere superbo.' dixit et Haemonias oculos detorquet ad undas. Fervere cuncta virum coetu, simul undique cernit delatum nemus et docta resonare bipenni litora. iam pinus gracili dissolvere lamna Thespiaden iungique latus lentoque sequaces molliri videt igne trabes remisque paratis Pallada velifero quaerentem bracchia malo. constitit ut longo moles non pervia ponto, puppis et ut tenues subiere latentia cerae lumina, picturae varios super addit honores. hic sperata <. . . . . > Tyrrheni tergore piscis Peleos in thalamos vehitur Thetis; aequora delphin corripit, sedet deiecta in lumina palla nec Iove maiorem nasci suspirat Achillen. hanc Panope Dotoque soror laetataque fluctu prosequitur nudis pariter Galatea lacertis antra petens; Siculo revocat de litore Cyclops. contra ignis viridique torus de fronde dapesque vinaque et aequoreos inter cum coniuge divos Aeacides pulsatque chelyn post pocula Chiron. parte alia Pholoe multoque insanus Iaccho Rhoecus et Atracia subitae de virgine pugnae. crateres mensaeque volant araeque deorum poculaque, insignis veterum labor. optimus hasta hic Peleus, hic ense furens agnoscitur Aeson. fert gravis invito victorem Nestora tergo Monychus, ardenti peragit Clanis Actora quercu. nigro Nessus equo fugit adclinisque tapetis in mediis vacuo condit caput Hippasus auro. Haec quamquam miranda viris stupet Aesone natus, at secum: 'heu miseros nostrum natosque patresque! hacine nos animae faciles rate nubila contra mittimur? in solum nunc saeviet Aesona pontus? non iuvenem in casus eademque pericula Acastum abripiam? invisae Pelias freta tuta carinae optet et exoret nostris cum matribus undas.' Talia conanti laevum Iovis armiger aethra advenit et validis fixam gerit unguibus agnam. at procul e stabulis trepidi clamore sequuntur pastores fremitusque canum; citus occupat auras raptor et Aegaei super effugit alta profundi. accipit augurium Aesonides laetusque superbi tecta petit Peliae. prior huic tum regia proles advolat amplexus fraternaque pectora iungens. ductor ait: 'non degeneres, ut reris, Acaste, venimus ad questus: socium te iungere coeptis est animus neque enim Telamon aut Canthus et Idas Tyndareusque puer mihi vellere dignior Helles. o quantum terrae, quantum cognoscere caeli permissum est, pelagus quantos aperimus in usus! nunc forsan grave reris opus, sed laeta recurret cum ratis et caram cum iam mihi reddet Iolcon, quis pudor heu nostros tibi tunc audire labores, quae referam visas tua per suspiria gentes!' Nec passus rex plura virum 'sat multa parato in quaecumque vocas. nec nos,' ait 'optime, segnes credideris patriisve magis confidere regnis quam tibi, si primos duce te virtutis honores carpere, fraternae si des adcrescere famae. quin ego, nequa metu nimio me cura parentis impediat, fallam ignarum subitusque paratis tunc adero, primas linquet cum puppis harenas.' dixerat. ille animos promissaque talia laetus accipit et gressus avidos ad litora vertit. At ducis imperiis Minyae monituque frequentes puppem umeris subeunt et tento poplite proni decurrunt intrantque fretum; non clamor anhelis nauticus aut blandus testudine defuit Orpheus. tum laeti statuunt aras. tibi, rector aquarum, summus honor, tibi caeruleis in litore vittis et Zephyris Glaucoque bovem Thetidique iuvencam deicit Ancaeus: non illo certior alter pinguia letifera perfringere colla bipenni. ipse ter aequoreo libans carchesia patri sic ait Aesonides: 'o qui spumantia nutu regna quatis terrasque salo complecteris omnes, da veniam! scio me cunctis e gentibus unum inlicitas temptare vias hiememque mereri: sed non sponte feror nec nunc mihi iungere montes mens ~tamen~ aut summo deposcere fulmen Olympo. ne Peliae te vota trahant! ille aspera iussa repperit et Colchos in me luctumque meorum. illum ego--tu tantum non indignantibus undis hoc caput accipias et pressam regibus alnum.' sic fatus pingui cumulat libamine flammam. Protulit ut crinem densis luctatus in extis ignis et escendit salientia viscera tauri, ecce sacer totusque dei per litora Mopsus immanis visu vittamque comamque per auras surgentem laurusque rotat. vox reddita tandem, vox horrenda viris. tum facta silentia vati. 'heu quaenam aspicio? nostris modo concitus ausis aequoreos vocat ecce deos Neptunus et ingens concilium. fremere et legem defendere cuncti hortantur. sic amplexus, sic pectora fratris, Iuno, tene tuque o puppem ne desere, Pallas: nunc patrui, nunc flecte minas! cessere ratemque accepere mari. per quot discrimina rerum expedior! subita cur pulcher harundine crines velat Hylas? unde urna umeris niveosque per artus caeruleae vestes? unde haec tibi vulnera, Pollux? quantus io tumidis taurorum e naribus ignis! tollunt se galeae sulcisque ex omnibus hastae et iam iamque umeri. quem circum vellera Martem aspicio? quaenam aligeris secat anguibus auras caede madens? quos ense ferit? miser, eripe parvos, Aesonide! cerno et thalamos ardere iugales!' Iamdudum Minyas <% > ambage ducemque terrificat; sed enim contra Phoebeius Idmon non pallore viris, non ullo horrore comarum terribilis, plenus fatis Phoeboque quieto, cui genitor tribuit monitu praenoscere divum omina, seu flammas seu lubrica comminus exta seu plenum certis interroget aera pinnis, sic sociis Mopsoque canit: 'quantum augur Apollo flammaque prima docet, praeduri plena laboris cerno equidem, patiens sed quae ratis omnia vincet. ingentes durate animae dulcesque parentum tendite ad amplexus!' lacrimae cecidere canenti quod sibi iam clausos invenit in ignibus Argos. Vix ea fatus erat, iungit cum talia ductor Aesonius: 'superum quando consulta videtis, o socii, quantisque datur spes maxima coeptis, vos quoque nunc vires animosque adferte paternos. non mihi Thessalici pietas culpanda tyranni suspective doli: deus haec, deus omine dextro imperat; ipse suo voluit commercia mundo Iuppiter et tantos hominum miscere labores. ite, viri, mecum dubiisque evincite rebus quae meminisse iuvet nostrisque nepotibus instent. hanc vero, socii, venientem litore laeti dulcibus adloquiis ludoque educite noctem!' paretur. molli iuvenes funduntur in alga conspicuusque toris Tirynthius. exta ministri rapta simul veribus Cereremque dedere canistris. Iamque aderat summo decurrens vertice Chiron clamantemque patri procul ostendebat Achillen. ut puer ad notas erectum Pelea voces vidit et ingenti tendentem bracchia passu, adsiluit caraque diu cervice pependit. illum nec valido spumantia pocula Baccho sollicitant veteri nec conspicienda metallo signa tenent: stupet in ducibus magnumque sonantes haurit et Herculeo fert comminus ora leoni. laetus at impliciti Peleus rapit oscula nati suspiciensque polum 'placido si currere fluctu Pelea vultis' ait 'ventosque optare ferentes, hoc, superi, servate caput! tu cetera, Chiron, da mihi! te parvus lituos et bella loquentem miretur; sub te puerilia tela magistro venator ferat et nostram festinet ad hastam.' omnibus inde viae calor additus; ire per altum magna mente volunt. Phrixi promittitur absens vellus et auratis Argo reditura corymbis. Sol ruit et totum Minyis laetantibus undae deduxere diem. sparguntur litore curvo lumina nondum ullis terras monstrantia nautis. Thracius hic noctem dulci testitudine vates extrahit, ut steterit redimitus tempora vittis Phrixus et iniustas contectus nubibus aras fugerit Inoo linquens Athamanta Learcho; aureus ut iuvenem miserantibus intulit undis vector et adstrictis ut sedit cornibus Helle. septem Aurora vias totidemque peregerat umbras luna polo dirimique procul non aequore visa coeperat a gemina discedere Sestos Abydo. hic soror Aeoliden aevum mansura per omne deserit, heu saevae nequiquam erepta novercae! illa quidem fessis longe petit umida palmis vellera, sed bibulas urgenti pondere vestes unda trahit levique manus labuntur ab auro. quis tibi, Phrixe, dolor, rapido cum concitus aestu respiceres miserae clamantia virginis ora extremasque manus sparsosque per aequora crines! Iamque mero ludoque modus positique quietis conticuere toris, solus quibus ordine fusis impatiens somni ductor manet. hunc gravis Aeson et pariter vigil Alcimede spectantque tenentque pleni oculos. illis placidi sermonis Iason suggerit adfatus turbataque pectora mulcet. mox ubi victa gravi ceciderunt lumina somno visa coronatae fulgens tutela carinae vocibus his instare duci: 'Dodonida quercum Chaoniique vides famulam Iovis. aequora tecum ingredior nec fatidicis avellere silvis me nisi promisso potuit Saturnia caelo. tempus adest: age rumpe moras, dumque aequore toto currimus incertus si nubila duxerit aether, iam nunc mitte metus fidens superisque mihique.' dixerat. ille pavens laeto quamquam omine divum prosiluit stratis. Minyas simul obtulit omnes alma novo crispans pelagus Tithonia Phoebo. discurrunt transtris: hi celso cornua malo expediunt, alii tonsas in marmore summo praetemptant, prora funem legit Argus ab alta. increscunt matrum gemitus et fortia languent corda patrum, longis flentes amplexibus haerent. vox tamen Alcimedes planctus supereminet omnis, femineis tantum illa furens ululatibus obstat, obruat Idaeam quantum tuba Martia buxum, fatur et haec: 'nate indignos aditure labores, dividimur nec ad hos animum componere casus ante datum, sed bella tibi terrasque timebam. vota aliis facienda deis. si fata reducunt te mihi, si trepidis placabile matribus aequor, possum equidem lucemque pati longumque timorem. sin aliud fortuna parat, miserere parentum, Mors bona, dum metus est nec adhuc dolor. ei mihi, Colchos unde ego et avecti timuissem vellera Phrixi? quos iam mente dies, quam saeva insomnia curis prospicio! quotiens raucos ad litoris ictus deficiam Scythicum metuens pontumque polumque nec de te credam nostris ingrata serenis! da, precor, amplexus haesuraque verba relinque auribus et dulci iam nunc preme lumina dextra!' talibus Alcimede maeret, sed fortior Aeson attollens dictis animos: 'o si mihi sanguis quantus erat cum signiferum cratera minantem non leviore Pholum manus haec compescuit auro, primus in aeratis posuissem puppibus arma concussoque ratem gauderem tollere remo. sed patriae valuere preces auditaque magnis vota deis: video nostro tot in aequore reges teque ducem. tales, tales ego ducere suetus atque sequi. nunc ille dies--det Iuppiter oro--, ille super quo te Scythici regisque marisque victorem atque umeros ardentem vellere rapto accipiam cedantque tuae mea facta iuventae.' sic ait. ille suo conlapsam pectore matrem sustinuit magnaque senem cervice recepit. Et iam finis erat. Zephyrumque ratemque morantes solverat amplexus tristi tuba tertia signo. dant remo sua quisque viri, dant nomina transtris. hinc laevum Telamon pelagus tenet, altior inde occupat Alcides aliud mare, cetera pubes dividitur. celer Asterion, quem matre cadentem Peresius gemino fovit pater amne Cometes, segnior Apidani vires ubi sentit Enipeus, nititur, hinc Talaus fratrisque Leodocus urget remo terga sui, quos nobile contulit Argos. hinc quoque missus adest quamvis arcentibus Idmon alitibus; sed turpe viro timuisse futura. hic et Naubolides tortas consurgit in undas Iphitus, hic patrium frangit Neptunius aequor, qui tenet undisonam Psamathen semperque patentem Taenaron, Euphemus, mollique a litore Pellae Deucalion certus iaculis et comminus ense nobilis Amphion, pariter quos edidit Hypso nec potuit similes voluitve ediscere vultus. tum valida Clymenus percusso pectore tonsa frater et Iphiclus puppem trahit et face saeva in tua mox Danaos acturus saxa, Caphereu, Nauplius, et tortum non a Iove fulmen Oileus qui gemet Euboicas nato stridente per undas quique Erymanthei sudantem pondere monstri Amphitryoniaden Tegeaeo limine Cepheus iuvit et Amphidamas (at frater plenior actis maluit Ancaeo vellus contingere Phrixi) tectus et Eurytion servato colla capillo, quem pater Aonias reducem tondebit ad aras. te quoque Thessalicae, Nestor, rapit in freta puppis fama, Mycenaeis olim qui candida velis aequora nec stantes mirabere mille magistros. nec Peleus fretus soceris et coniuge diva defuit ac prora splendet tua cuspis ab alta, Aeacide; tantum haec aliis excelsior hastis quantum Peliacas in vertice vicerat ornos. linquit et Actorides natum Chironis in antro, ut socius caro pariter meditetur Achilli fila lyrae pariterque leves puer incitet hastas. [discat eques placidi conscendere terga magistri] hic vates Phoebique fides non vana parentis Mopsus, puniceo cui circumfusa cothurno palla imos ferit alba pedes vittataque frontem cassis et in summo laurus Peneia cono. quin etiam Herculeo consurgit ab ordine Tydeus Nelidesque Periclymenus, quem parva Methone et levis Elis equis et fluctibus obvius Aulon caestibus adversos viderunt frangere vultus. tu quoque Phrixeos remo, Poeantie, Colchos bis Lemnon visure petis, nunc cuspide patris inclitus, Herculeas olim moture sagittas. proximus hinc Butes Actaeis dives ab oris; innumeras nam claudit apes longaque superbus fuscat nube diem dum plenas nectare cellas pandit et in dulcem reges dimittit Hymetton. insequeris casusque tuos expressa, Phalere, arma geris laeva; nam lapsus ab arbore parvum ter quater ardenti tergo circumvenit anguis, stat procul intendens dubium pater anxius arcum. tum caelata metus alios gerit arma Eribotes et quem fama genus non est decepta Lyaei Phlias immissus patrios de vertice crines. nec timet Ancaeum genetrix committere ponto, plena tulit quem rege maris. securus in aequor haud minus Erginus proles Neptunia fertur, qui maris insidias, clarae qui sidera noctis norit et e clausis quem destinet Aeolus antris, non metuat cui regna ratis, cui tradere caelum adsidua Tiphys vultum lassatus ab Arcto. taurea vulnifico portat celer a plumbo terga Lacon, saltem in vacuos ut bracchia ventos spargat et Oebalium Pagaseia puppis alumnum spectet securo celebrantem litora ludo, oraque Thessalico melior contundere freno vectorem pavidae Castor dum quaereret Helles passus Amyclaea pinguescere Cyllaron herba. illis Taenario pariter tremit ignea fuco purpura, quod gemina mater spectabile tela duxit opus: bis Taygeton silvasque comantes struxerat, Eurotan molli bis fuderat auro. quemque suus sonipes niveo de stamine portat et volat amborum patrius de pectore cycnus. at tibi collectas solvit iam fibula vestes ostenditque umeros fortes spatiumque superbi pectoris Herculeis aequum, Meleagre, lacertis. hic numerosa phalanx, proles Cyllenia: certus Aethalides subitas nervo redeunte sagittas cogere; tu medios gladio bonus ire per hostes, Euryte; nec patrio Minyis ignobilis usu nuntia verba ducis populis qui reddit Echion. sed non, Iphi, tuis Argo reditura lacertis heu cinerem Scythica te maesta relinquet harena cessantemque tuo lugebit in ordine remum. te quoque dant campi tanto pastore Pheraei felices, Admete, tuis nam pendet in arvis Delius ingrato Steropen quod fuderat arcu. a quotiens famulo notis soror obvia silvis flevit ubi Ossaeae captaret frigora quercus perderet et pingui miseros Boebeide crines! insurgit transtris et remo Nerea versat Canthus, in Aeaeo volvet quem barbara cuspis pulvere; at interea clari decus adiacet orbis quem genitor gestabat Abas--secat aurea fluctu tegmina Chalcidicas fugiens Euripus harenas celsaque semiferum contorquens frena luporum surgis ab ostrifero medius, Neptune, Geraesto. et tibi Palladia pinu, Polypheme, revecto ante urbem ardentis restat deprendere patris reliquias, multum famulis pia iusta moratis si venias. breviore petit iam caerula remo occupat et longe sua transtra novissimus Idas. at frater magnos Lynceus servatur in usus, quem tulit Arene, possit qui rumpere terras et Styga transmisso tacitam deprendere visu. fluctibus e mediis terras dabit ille magistro et dabit astra rati cumque aethera Iuppiter umbra perdiderit solus transibit nubila Lynceus. quin et Cecropiae proles vacat Orithyiae temperet ut tremulos Zetes fraterque ceruchos. nec vero Odrysius transtris impenditur Orpheus aut pontum remo subigit, sed carmine tonsas ire docet summo passim ne gurgite pugnent. donat et Iphiclo pelagus iuvenumque labores Aesonides, fessum Phylace quem miserat aevo non iam operum in partem, monitus sed tradat ut acres magnorumque viros qui laudibus urat avorum. Arge, tuae tibi cura ratis, te moenia doctum Thespia Palladio dant munere; sors tibi nequa parte trahat tacitum puppis mare fissaque fluctu vel pice vel molli conducere vulnera cera. pervigil Arcadio Tiphys pendebat ab astro Hagniades, felix stellis qui segnibus usum et dedit aequoreos caelo duce tendere cursus. Ecce per obliqui rapidum compendia montis ductor ovans laetusque dolis agnoscit Acastum horrentem iaculis et parmae luce coruscum. ille ubi se mediae per scuta virosque carinae intulit, ardenti Aesonides retinacula ferro abscidit. haud aliter saltus vastataque pernix venator cum lustra fugit dominoque timentem urget equum teneras compressus pectore tigres quas astu rapuit pavido, dum saeva relictis mater in adverso catulis venatur Amano. it pariter propulsa ratis. stant litore matres claraque vela oculis percussaque sole sequuntur scuta virum, donec iam celsior arbore pontus immens ratem spectantibus abstulit aer. Siderea tunc arce pater pulcherrima Graium coepta tuens tantamque operis consurgere molem laetatur; patrii neque enim probat otia regni. una omnes gaudent superi venturaque mundo tempora quaeque vias cernunt sibi crescere Parcae. sed non et Scythici genitor discrimine nati intrepidus tales fundit Sol pectore voces: 'summe sator, cui nostra dies volventibus annis tot peragit reficitque vices, tuane ista voluntas Graiaque nunc undis duce te nutuque secundo it ratis? an meritos fas est mihi rumpere questus? hoc metuens et nequa foret manus invida nato non mediae telluris opes, non improba legi divitis arva plagae (teneant uberrima Teucer et Libys et vestri Pelopis domus): horrida saevo quae premis arva gelu strictosque insedimus amnes. cederet his etiam et sese sine honore referret ulterius, sed nube rigens ac nescia rerum stat super et nostros iam zona reverberat ignes. quid regio immanis, quid barbarus amnibus ullis Phasis et aversis proles mea gentibus obstat? quid Minyae meruere queri? num vellere Graio vi potitur? profugo quin agmina iungere Phrixo abnuit, Inoas ultor nec venit ad aras, imperii sed parte virum nataeque moratus coniugio videt e Graia nunc stirpe nepotes et generos vocat et iunctas sibi sanguine terras. flecte ratem motusque, pater, nec vulnere nostro aequora pande viris; veteris sat conscia luctus silva Padi et viso flentes genitore sorores!' adfremit his quassatque caput qui vellera dono Bellipotens sibi fixa videt temptataque, contra Pallas et amborum gemuit Saturnia questus. Tum genitor: 'vetera haec nobis et condita pergunt ordine cuncta suo rerumque a principe cursu fixa manent; neque enim terris tum sanguis in ullis noster erat cum fata darem, iustique facultas hinc mihi cum varios struerem per saecula reges. atque ego curarum repetam decreta mearum. iam pridem regio quae virginis aequor ad Helles et Tanai tenus immenso descendit ab Euro undat equis floretque viris nec tollere contra ulla pares animos nomenque capessere bellis ausa manus. sic fata locos, sic ipse fovebam. accelerat sed summa dies Asiamque labantem linquimus et poscunt iam me sua tempora Grai. inde meae quercus tripodesque animaeque parentum hanc pelago misere manum. via facta per undas perque hiemes, Bellona, tibi. nec vellera tantum indignanda manent propiorque ex virgine rapta ille dolor, sed--nulla magis sententia menti fixa meae--veniet Phrygia iam pastor ab Ida, qui gemitus irasque pares et mutua Grais dona ferat. quae classe dehinc effusa procorum bella, quot ad Troiae flentes hiberna Mycenas, quot proceres natosque deum, quae robora cernes oppetere et magnis Asiam concedere fatis! hinc Danaum de fine sedet gentesque fovebo mox alias. pateant montes silvaeque lacusque cunctaque claustra maris, spes et metus omnibus esto. arbiter ipse locos terrenaque summa movendo experiar, quaenam populis longissima cunctis regna velim linquamque datas ubi certus habenas.' tunc oculos Aegaea refert ad caerula robur Herculeum Ledaeque tuens genus atque ita fatur: 'tendite in astra, viri: me primum regia mundo Iapeti post bella trucis Phlegraeque labores imposuit; durum vobis iter et grave caeli institui. sic ecce meus, sic orbe peracto Liber et expertus terras remeavit Apollo.' dixit et ingenti flammantem nubila sulco direxit per inane facem, quae puppe propinqua in bifidum discessit iter fratresque petivit Tyndareos, placida et mediis in frontibus haesit protinus amborum lumenque innoxia fundit purpureum, miseris olim implorabile nautis. Interea medio saevus permissa profundo carbasa Pangaea Boreas speculatus ab arce continuo Aeoliam Tyrrhenaque tendit ad antra concitus. omne dei rapidis nemus ingemit alis, strata Ceres motuque niger sub praepete pontus. aequore Trinacrio refugique a parte Pelori stat rupes horrenda fretis, quot in aethera surgit molibus, infernas totidem demissa sub undas. nec scopulos aut antra minor iuxta altera tellus cernitur. illam Acamans habitat nudusque Pyracmon, has nimbi ventique domos et naufraga servat tempestas, hinc in terras latumque profundum est iter, hinc olim soliti miscere polumque infelixque fretum (neque enim tunc Aeolus illis rector erat, Libya cum rumperet advena Calpen Oceanus, cum flens Siculos Oenotria fines perderet et mediis intrarent montibus undae), intonuit donec pavidis ex aethere ventis Omnipotens regemque dedit, quem iussa vereri saeva cohors; vix monte chalybs iterataque muris saxa domant Euros. cum iam cohibere frementum ora nequit, rex tunc aditus et claustra refringit ipse volens placatque data fera murmura porta. nuntius hunc solio Boreas proturbat ab alto. 'Pangaea quod ab arce nefas,' ait, 'Aeole, vidi! Graia novam ferro molem commenta iuventus pergit et ingenti gaudens domat aequora velo. nec mihi libertas imis freta tollere harenis qualis eram nondum vinclis et carcere clausus. hinc animi structaeque viris fiducia puppis, quod Borean sub rege vident. da mergere Graios insanamque ratem! nil me mea pignora tangunt. tantum hominum compesce minas dum litora iuxta Thessala necdum aliae viderunt carbasa terrae.' Dixerat, at cuncti fremere intus et aequora venti poscere. tum validam contorto turbine portam impulit Hippotades, fundunt se carcere laeti Thraces equi Zephyrusque et nocti concolor alas nimborum cum prole Notus crinemque procellis hispidus et multa flavus caput Eurus harena. induxere hiemem raucoque ad litora tractu unanimi freta curva ferunt. nec sola Tridentis regna movent, vasto pariter ruit igneus aether cum tonitru piceoque premit nox omnia caelo. excussi manibus remi conversaque frontem puppis in obliquum resonos latus accipit ictus, vela super tremulum subitus volitantia malum turbo rapit. qui tum Minyis trepidantibus horror cum picei fulsere poli pavidamque coruscae ante ratem cecidere faces antemnaque laevo prona dehiscentem cornu cum sustulit undam. non hiemem missosque putant consurgere ventos ignari, sed tale fretum. tum murmure maesto: 'hoc erat inlicitas temerare rudentibus undas quod nostri timuere patres. vix litore puppem solvimus et quanto fremitu se sustulit Aegon! hocine Cyaneae concurrunt aequore cautes tristius an miseris superest mare? linquite, terrae, spem pelagi sacrosque iterum seponite fluctus!' haec iterant segni flentes occumbere leto. magnanimus spectat pharetras et inutile robur Amphitryoniades. miscent suprema paventes verba alii iunguntque manus atque ora fatigant aspectu in misero ~tota~ cum protinus alnus solvitur et vasto puppis mare sorbet hiatu. illam huc atque illuc nunc torquens verberat Eurus, nunc stridens Zephyris aufert Notus. undique fervent aequora, cum subitus trifida Neptunus in hasta caeruleum fundo caput extulit. 'hanc mihi Pallas et soror hanc,' inquit, 'mulcens mea pectora fletu abstulerint; veniant Phariae Tyriaeque carinae permissumque putent. quotiens mox rapta videbo vela notis plenasque aliis clamoribus undas! non meus Orion aut saevus Pliade Taurus mortis causa novae; miseris tu gentibus, Argo, fata paras nec iam merito tibi, Tiphy, quietum ulla parens volet Elysium manesque piorum.' haec ait et pontum pater ac turbata reponit litora depellitque Notos, quos caerulus horror et madido gravis unda sinu longeque secutus imber ad Aeoliae tendunt simul aequora portae. emicuit reserata dies caelumque resolvit arcus et in summos redierunt nubila montes. iam placidis ratis exstat aquis, quam gurgite ab imo et Thetis et magnis Nereus socer erigit ulnis. ergo umeros ductor sacro velatur amictu Aesoniamque capit pateram, quam munere gaudens liquerat hospitio pharetrasque rependerat auro Salmoneus, nondum ille furens, cum fingeret alti quadrifida trabe tela Iovis contraque ruenti aut Athon aut Rhodopen maestae nemora ardua Pisae aemulus et miseros ipse ureret Elidis agros. hac pelago libat latices et talibus infit: 'di, quibus undarum tempestatisque sonorae imperium et magno penitus par regia caelo, tuque, fretum divosque pater sortite biformes, seu casus nox ista fuit seu, volvitur axis ut superum, sic stare~t opus~ tollique vicissim pontus habet seu te subitae nova puppis imago armorumque hominumque truces consurgere in iras impulit, haec luerim satis et tua numina, rector, iam fuerint meliora mihi. da reddere terris has animas patriaeque amplecti limina portae! tum quocumque loco meritas tibi plurimus aras pascet honos, quantusque rotis horrendus equisque stas, pater, atque ingens utrimque fluentia Triton frena tenet, tantus nostras condere per urbes.' dixerat haec. oritur clamor dextraeque sequentum verba ducis. sic cum stabulis et messibus ingens ira deum et Calabri populator Sirius arvi incubuit, coit agrestum manus anxia priscum in nemus et miseris dictat pia vota sacerdos. ecce autem molli Zephyros descendere lapsu aspiciunt, volat immissis cava pinus habenis infinditque salum et spumas vomit aere tridenti; Tiphys agit tacitique sedent ad iussa ministri, qualiter ad summi solium Iovis omnia circum prona parata deo, ventique imbresque nivesque fulguraque et tonitrus et adhuc in fontibus amnes. At subitus curaque ducem metus acrior omni mensque mali praesaga quatit, quod regis adortus progeniem raptoque dolis crudelis Acasto cetera nuda neci medioque in crimine patrem liquerit ac nullis inopem vallaverit armis, ipse procul nunc tuta tenens; ruat omnis in illos quippe furor. nec vana pavet trepidatque futuris. Saevit atrox Pelias inimicaque vertice ab alto vela videt nec qua se ardens effundere possit. nil animi, nil regna iuvant; fremit obice ponti clausa cohors telisque salum facibusque coruscat. haud secus, aerisona volucer cum Daedalus Ida prosiluit iuxtaque comes brevioribus alis, nube nova linquente domos Minoia frustra infremuit manus et visu lassatur inani omnis eques plenisque redit Gortyna pharetris. quin etiam in thalamis primoque in limine Acasti fusus humo iuvenis gressus et inania signa ore premit sparsisque legens vestigia canis 'te quoque iam maesti forsan genitoris imago, nate,' ait 'et luctus subeunt suspiria nostri iamque dolos circumque trucis discrimina leti mille vides. qua te, infelix, quibus insequar oris? non Scythicas ferus ille domos nec ad ostia Ponti tendit iter, falsae sed captum laudis amore te, puer, in nostrae durus tormenta senectae nunc lacerat. celsis an si freta puppibus essent pervia, non ultro iuvenes classemque dedissem? o domus, o freti nequiquam prole penates!' dixit et extemplo furiis iraque minaci terribilis: 'sunt hic etiam tua vulnera, praedo, sunt lacrimae carusque parens!' simul aedibus altis itque reditque fremens rerumque asperrima versat. Bistonas ad meritos cum cornua saeva Thyone torsit et infelix iam mille furoribus Haemus, iam Rhodopes nemora alta gemunt, talem incita longis porticibus coniunxque fugit natique Lycurgum. Tartareo tum sacra Iovi Stygiisque ferebat manibus Alcimede tanto super anxia nato, siquid ab excitis melius praenosceret umbris. ipsum etiam curisque parem talesque prementem corde metus ducit, facilem tamen, Aesona coniunx. in scrobibus cruor et largus Phlegethontis operti stagnat honos saevoque vocat grandaeva tumultu Thessalis exanimes atavos magnaeque nepotem Pleiones. et iam tenues ad carmina vultus extulerat maestosque tuens natumque nurumque talia libato pandebat sanguine Cretheus: 'mitte metus, volat ille mari, quantumque propinquat iam magis atque magis variis stupet Aea deorum prodigiis quatiuntque truces oracula Colchos. heu quibus ingreditur fatis, qui gentibus horror pergit! mox Scythiae spoliis nuribusque superbus adveniet--cuperem ipse graves tum rumpere terras--, sed tibi triste nefas fraternaque turbidus arma rex parat et saevas irarum concipit ignes. quin rapis hinc animam et famulos citus effugis artus? i, meus es, iam te in lucos pia turba silentum secretisque ciet volitans pater Aeolus arvis.' Horruit interea famulum clamore supremo maesta domus, regemque fragor per moenia differt mille ciere manus et iam dare iussa vocatis. flagrantes aras vestemque nemusque sacerdos praecipitat subitisque pavens circumspicit, Aeson quid moveat. quam multa leo cunctatur in arta mole virum rictuque genas et lumina pressit, sic curae subiere ducem, ferrumne capessat imbelle atque aevi senior gestamina primi an patres regnique acuat mutabile vulgus. contra effusa manus haerensque in pectore coniunx 'me quoque' ait 'casus comitem quicumque propinquat accipies nec fata traham natumque videbo te sine, sat caeli patiens, cum prima per altum vela dedit, potui quae tantum ferre dolorem.' talia per lacrimas. et iam circumspicit Aeson, praeveniat quo fine minas, quae fata capessat digna satis; magnos obitus natumque domumque et genus Aeolium pugnataque poscere bella. est etiam ante oculos aevum rudis altera proles, ingentes animos et fortia discere facta quem velit atque olim leti meminisse paterni. ergo sacra novat. veteris sub nocte cupressi sordidus et multa pallens ferrugine taurus stabat adhuc, cui caeruleae per cornua vittae et taxi frons hirta comis; ipse aeger anhelans impatiensque loci visaque exterritus umbra. hunc sibi praecipuum gentis de more nefandae Thessalis in seros Ditis servaverat usus, tergeminam cum placat eram Stygiasque supremo obsecrat igne domos, iamiam exorabile retro carmen agens; neque enim ante leves niger avehit umbras portitor et cunctae primis stant faucibus Orci. illum ubi terrifici superesse in tempore sacri conspexit, statuit leto supremaque fatur ipse manu tangens damnati cornua tauri: 'vos quibus imperium Iovis et non segne peractum lucis iter, mihi conciliis, mihi cognita bellis nomina magnorum fama sacrata nepotum tuque, excite parens umbris, ut nostra videres funera et oblitos superum paterere dolores, da placidae mihi sedis iter meque hostia vestris conciliet praemissa locis! tu, nuntia sontum virgo Iovi, terras oculis quae prospicis aequis, ultricesque deae Fasque et grandaeva Furorum Poena parens, meritis regis succedite tectis et saevas inferte faces! sacer effera raptet corda pavor nec sola mei gravia adfore nati arma ratemque putet. classes et Pontica signa atque indignatos temerato litore reges mente agitet semperque metu decurrat ad undas arma ciens: mors sera viam temptataque claudat effugia et nostras nequeat praecurrere diras, sed reduces iam iamque viros auroque coruscum cernat iter. stabo insultans et ovantia contra ora manusque feram. tum vobis siquod inausum arcanumque nefas et adhuc incognita leti sors superest, date fallaci pudibunda senectae exitia indecoresque obitus! non Marte nec armis aut nati precor ille mei dignatus ut umquam ense cadat; quae fida manus, quae cara suorum diripiat laceretque senem nec membra sepulchro contegat. haec noster de rege piacula sanguis sumat et heu cunctae quas misit in aequora gentes!' adstitit et nigro fumantia pocula tabo contigit ipsa gravi Furiarum maxima dextra, illi avide exceptum pateris hausere cruorem. Fit fragor: inrumpunt sonitu, qui saeva ferebant imperia et strictos iussis regalibus enses. in media iam morte senes suffectaque leto lumina et undanti revomentes veste cruorem conspiciunt primoque rudem sub limine rerum te, puer, et visa pallentem morte parentum diripiunt adduntque tuis. procul horruit Aeson excedens memoremque tulit sub nubibus umbram. Cardine sub nostro rebusque abscisa supernis Tartarei sedet aula patris. non illa ruenti accessura polo, victam si volvere molem ingenti placet ore Chaos, quod pondere fessam materiem lapsumque queat consumere mundum. hic geminae aeternum portae, quarum altera dura semper lege patens populos regesque receptat, ast aliam temptare nefas et tendere contra: rara et sponte patet, siquando pectore ductor vulnera nota gerens, galeis praefixa rotisque cui domus aut studium mortales pellere curas, culta fides, longe metus atque ignota cupido, seu venit in vittis castaque in veste sacerdos. quos omnes levibus plantis et lampada quassans progenies Atlantis agit. lucet via late igne dei, donec silvas et amoena piorum deveniant camposque, ubi sol totumque per annum durat aprica dies thiasique chorique virorum carminaque et quorum populis iam nulla cupido. has pater in sedes aeternaque moenia natum inducitque nurum. tum porta quanta sinistra poena docet maneat Pelian, quot limine monstra. mirantur tantos strepitus turbamque ruentem et loca et infernos almae virtutis honores.
1
Valerius Flaccus The Latin Library The Classics Page