At trepidam in thalamis et iam sua facta paventem Colchida circa omnes pariter furiaeque minaeque patris habent, nec caerulei timor aequoris ultra nec miserae terra ulla procul: quascumque per undas ferre fugam, quamcumque cupit iam scandere puppem. ultima virgineis tunc flens dedit oscula vittis quosque fugit complexa toros crinemque genasque aegra per antiqui carpsit vestigia somni atque haec impresso gemuit miseranda cubili: 'o mihi si profugae genitor nunc ille supremos amplexus, Aeeta, dares fletusque videres ecce meos! ne crede, pater, non carior ille est quem sequimur--tumidis utinam simul obruar undis! tu precor haec longa placidus mox sceptra senecta tuta geras meliorque tibi sit cetera proles!' dixit et Haemonio numquam spernenda marito condita letiferis promit medicamina cistis virgineosque sinus ipsumque monile venenis implicat ac saevum super omnibus addidit ensem. inde velut torto Furiarum erecta flagello prosilit, attonito qualis pede prosilit Ino in freta nec parvi meminit conterrita nati quem tenet; extremum coniunx ferit inritus Isthmon. Iam prior in lucos curis urgentibus heros venerat et nemoris sacra se nocte tegebat tum quoque siderea clarus procul ora iuventa. qualis adhuc sparsis comitum per lustra catervis Latmius aestiva residet venator in umbra dignus amore deae, velatis cornibus et iam Luna venit, roseo talis per nubila ductor implet honore nemus talemque exspectat amantem. ecce autem pavidae virgo de more columbae quae super ingenti circumdata praepetis umbra in quemcumque tremens hominem cadit, haud secus illa acta timore gravi mediam se misit. at ille excepit blandoque prior sic ore locutus: 'o decus in nostros magnum ventura penates solaque tantarum virgo haud indigna viarum causa reperta mihi, iam non ulla requiro vellera teque meae satis est vexisse carinae. verum age et hoc etiam, quando potes, adice tantis muneribus meritisque tuis. namque aurea iussi terga referre sumus. socios ea gloria tangit.' sic ait et primis supplex dedit oscula palmis. Contra virgo novis iterum singultibus orsa est: 'linquo domos patrias te propter opesque meorum nec iam nunc regina loquor sceptrisque relictis vota sequor; serva hanc profugae, prior ipse dedisti quam (scis nempe) fidem. di nostris vocibus adsunt sidera et haec te meque vident. tecum aequora, tecum experiar quascumque vias, modo nequis abactam huc referat me forte dies oculis parentis ingerar. hoc superos, hoc te quoque deprecor, hospes.' Haec ait atque furens rapido per devia passu tollitur. ille haeret comes et mi[se]ratur euntem cum subito ingentem media inter nubila flammam conspicit et saeva vibrantes luce tenebras. 'quis rubor iste poli? quod tam lugubre refulsit sidus?' ait, reddit trepido cui talia virgo: 'ipsius en oculos et lumina torva draconis aspicis. ille suis haec vibrat fulgura cristis meque pavens contra solam videt ac vocat ultro, ceu solet, et blanda poscit me pabula lingua. dic age nunc utrum vigilanti hostemque videnti exuvias auferre velis an lumina somno mergimus et domitum potius tibi tradimus anguem.' ille silet, tantus subiit tum virginis horror. Iamque manus Colchis ~crinem~que intenderat astris carmina barbarico fundens pede teque ciebat, Somne pater: 'Somne omnipotens, te Colchi[di]s ab omni orbe voco inque unum iubeo nunc ire draconem, quae freta saepe tuo domui, quae nubila cornu fulminaque et toto quicquid micat aethere, sed nunc, nunc age maior ades fratrique simillime Leto. te quoque, Phrixeae pecudis fidissime custos, tempus ab hac oculos tandem deflectere cura. quem metuis me adstante dolum? servabo parumper ipsa nemus; longum interea tu pone laborem.' ille haud Aeolio discedere fessus ab auro nec dare permissae, quamvis iuvet, ora quieti sustinet ac primi percussus nube soporis horruit et dulces excussit ab arbore somnos. contra Tartareis Colchis spumare cunctaque Lethaei quassare silentia rami perstat et adverso luctantia lumina cantu obruit atque omnem linguaque manuque fatigat vim Stygiam ardentes donec sopor occupet iras. iamque altae cecidere iubae nutatque coactum iam caput atque ingens extra sua vellera cervix ceu refluens Padus aut septem proiectus in amnes Nilus et Hesperium veniens Alpheos in orbem. ipsa caput cari postquam Medea draconis vidit humi fusis circum proiecta lacertis seque suumque simul flevit crudelis alumnum. 'non ego te sera talem sub nocte videbam sacra ferens epulasque tibi nec talis hianti mella dabam ac nostris nutribam fida venenis. quam gravida nunc mole iaces, quam segnis inertem flatus habet! nec te saltem, miserande, peremi. heu saevum passure diem, iam nulla videbis vellera, nulla tua fulgentia dona sub umbra. cede adeo inque aliis senium nunc digere lucis immemor, oro, mei nec me tua sibila toto exagitent infesta mari. sed tu quoque cunctas, Aesonide, dimitte moras atque effuge raptis velleribus. patrios exstinxi noxia tauros, terrigenas in fata dedi: fusum ecce draconis corpus habes! iamque omne nefas, iam, spero, peregi.' quaerenti tunc deinde viam, qua se arduus heros ferret ad aurigerae caput arboris, 'heia per ipsum scande age et adverso gressus' ait 'imprime dorso.' nec mora fit. dictis fidens Cretheia proles calcat et aeriam squamis perfertur ad ornum, cuius adhuc rutilam servabant bracchia pellem, nubibus accensis similem aut cum veste recincta labitur ardenti Thaumantias obvia Phoebo. corripit optatum decus extremumque laborem Aesonides longosque sibi gestata per annos Phrixeae monumenta fugae vix reddidit arbor cum gemitu tristesque super coiere tenebrae. egressi relegunt campos et fluminis ora summa petunt. micat omnis ager villisque comantem sidereis totos pellem nunc fundit in artus, nunc in colla refert, nunc implicat ille sinistrae: talis ab Inachiis Nemeae Tirynthius antris ibat adhuc aptans umeris capitique leonem. ut vero sociis, qui tunc praedicta tenebant ostia, per longas apparuit aureus umbras, clamor ab Haemonio surgit grege. se quoque gaudens promovet ad primas iuveni ratis obvia ripas. praecipites agit ille gradus atque aurea misit terga prius, mox attonita cum virgine puppem insilit ac rapta victor consistit in hasta. Interea patrias saevus venit horror ad aures fata domus luctumque ferens fraudemque fugamque virginis. hinc subitis infelix frater in armis, urbs etiam mox tota coit, volat ipse senectae immemor Aeetes, complentur litora bello nequiquam, fugit immissis iam puppis habenis. Mater adhuc ambas tendebat in aequora palmas et soror atque omnes aliae matresque nurusque Colchides aequalesque tibi, Medea, puellae. exstat sola parens impletque ululatibus auras: 'siste fugam, medio refer huc ex aequore puppem, nata, potes! quo' clamat 'abis? hic turba tuorum omnis et iratus nondum pater, haec tua tellus sceptraque: quid terris solam te credis Achaeis? quis locus Inachias inter tibi, barbara, natas? istane vota domus exspectatique hymenaei? hunc petii grandaeva diem? vellem unguibus uncis ut volucris possem praedonis in ipsius ora ire ratemque supra claroque reposcere cantu quam genui. Albano fuit haec promissa tyranno, non tibi; nil tecum miseri pepigere parentes, Aesonide, non hoc Pelias evadere furto te iubet aut ullas Colchis abducere natas: vellus habe et nostris siquid super accipe templis! sed quid ego quemquam immeritis incuso querellis? ipsa fugit tantoque (nefas) ipsa ardet amore. hoc erat, infelix, redeunt nam singula menti, ex quo [to] Thessalici subierunt ~nam singula~ quod nullae te, nata, dapes, non ulla iuvabant tempora. non ullus tibi tum color aegraque verba errantesque genae atque alieno gaudia vultu semper erant. cur tanta mihi non prodita pestis, ut gener Aesonides nostra consideret aula nec talem paterere fugam, commune fuisset aut certe nunc omne nefas iremus et ambae in quascumque vias? pariter petiisse iuvaret Thessaliam et saevi, quaecumque est, hospitis urbem.' sic genetrix similique implet soror omnia questu exululans, famulae pariter clamore supremo in vacuos dant verba notos dominamque reclamant nomine; te venti procul et tua fata ferebant. Inde diem noctemque volant. redeuntibus aura gratior et notae Minyis transcurrere terrae, cum subito Erginus puppi sic fatur ab alta: 'vos,' ait 'Aesonide, contenti vellere capto nec via quae superet nec quae fortuna videtis. crastina namque dies trucis ad confinia Ponti Cyaneasque vocat meminique, o Tiphy, tuorum saxa per illa, pater, memini, venerande, laborum. mutandum, o socii, nobis iter: altera ponti eluctanda via et cursu quem fabor eundum est. haud procul hinc ingens Scythici ruit exitus Histri, fundere non uno tantum quem flumina cornu accipimus. septem exit aquis, septem ostia pandit. illius adversi nunc ora petamus et undam quae latus in laevum Ponti cadit, inde sequemur ipsius amnis iter donec nos flumine certo perferat inque aliud reddat mare. sint age tanti, Aesonide, quaecumque morae quam saeva subire saxa iterum, quam Cyaneos perrumpere montes. sat mihi, non totis Argo redit ecce corymbis.' haec ait ignarus fixas iam numine rupes stare neque adversis ultra concurrere saxis. reddidit Aesonides: 'et te, fidissime rector, haud vani tetigere metus nec me ire recuso longius et cunctis redeuntem ostendere terris.' protinus inde alios flectunt regesque locosque adsuetumque petunt plaustris migrantibus aequor. Puppe procul summa vigilis post terga magistri haeserat auratae genibus Medea Minervae atque ibi deiecta residens in lumina palla flebat adhuc, quamquam Haemoniis cum regibus iret sola tamen nec coniugii secura futuri. illam Sarmatici miserantur litora ponti, illa Thoanteae transit defleta Dianae, nulla palus, nullus Scythiae non maeret euntem amnis. Hyperboreas movit conspecta pruinas tot modo regna tenens; ipsi quoque murmura ponunt iam Minyae, iam ferre volunt. vix adlevat ora ad seras siquando dapes, quas carus Iason ipse dabam nubiferam transire Carambin significans, iam regna Lyci, totiensque gementem fallit ad Haemonios hortatus surgere montes. Insula Sarmaticae Peuce stat nomine nymphae torvus ubi et ripa semper metuendus utraque in freta per saevos Hister descendit alumnos. solvere in hoc tandem resides dux litore curas ac primum socios ausus sua pacta docere promissamque fidem thalami foedusque iugale. ultro omnes laeti instigant meritamque fatentur, ipse autem invitae iam Pallados erigit aras incipit Idaliae numen nec spernere divae praecipueque sui siquando in tempore pulcher coniugii Minyas numquam magis eminet inter, qualis sanguineo victor Gradivus ab Hebro Idalium furto subit aut dilecta Cythera seu cum caelestes Alcidae invisere mensas iam vacat et fessum Iunonia sustinet Hebe. adsunt unanimes Venus hortatorque Cupido; suscitat adfixam maestis Aeetida curis, ipsa suas illi croceo subtegmine vestes induit, ipsa suam duplicem Cytherea coronam donat et arsuras alia cum virgine gemmas. tum novus implevit vultus honor ac sua flavis reddita cura comis graditurque oblita malorum. sic ubi Mygdonios planctus sacer abluit Almo laetaque iam Cybele festaeque per oppida taedae, quis modo tam saevos adytis fluxisse cruores cogitet aut ipsi qui iam meminere ministri? inde ubi sacrificas cum coniuge venit ad aras Aesonides unaque adeunt pariterque precari incipiunt, ignem Pollux undamque iugalem praetulit et dextrum pariter vertuntur in orbem. sed neque se pingues tum candida flamma per auras explicuit nec tura videt concordia Mopsus promissam nec stare fidem, breve tempus amorum. odit utrumque simul, simul et miseratur utrumque et tibi tum nullos optavit, barbara, natos. mox epulas et sacra parant. silvestria laetis praemia venatu facili quaesita supersunt; pars veribus, pars undanti despumat aeno. gramineis ast inde toris discumbitur, olim Hister anhelantem Peucen quo presserat antro. ipsi inter medios rosea radiante iuventa altius inque sui sternuntur velleris auro. Quis novus inceptos timor impediit hymenaeos turbavitque toros et sacra calentia rupit? Absyrtus subita praeceps cum classe parentis advehitur profugis infestam lampada Grais concutiens diramque premens clamore sororem atque 'hanc, o siquis vobis dolor iraque, Colchi, accelerate viam, neque enim fugit aequore raptor Iuppiter aut falsi sequimur vestigia tauri. puppe (nefas) una praedo Phrixea reportat vellera, qua libuit remeat cum virgine; nobis, o pudor, et muros et stantia tecta reliquit. quid mihi deinde satis? nec quaero vellera nec te accipio, germana, datam nec foederis ulla spes erit aut irae quisquam modus. inde reverti patris ad ora mei tam parvo in tempore fas sit? quinquaginta animae me scilicet unaque mersa sufficiet placare ratis? te, Graecia fallax, persequor atque tuis hunc quasso moenibus ignem. nec tibi digna, soror, desum ad conubia frater primus et ecce fero quatioque hanc lampada vestro coniugio, primus celebro dotalia sacra, qui potui: patriae veniam da, quaeso, senectae. quin omnes alii pariter populique patresque mecum adsunt. magni virgo ne regia Solis Haemonii thalamos adeas despecta mariti tot decuit coiisse rates, tot fulgere taedas.' Dixerat atque orans iterum ventosque virosque perque ratis supplex et remigis <. . . . . . . . 286a . . . . . . . . . . . . . . . . . .> vexilla magistris. 286b illi autem intorquent truncis frondibus undam quaeque die fuerat raptim formata sub uno et tantum deiecta suis a montibus arbor-- quid dolor et veterum potuit non ira virorum?-- haud longis iam distat aquis sequiturque volantem barbara Palladiam puppem ratis, ostia donec Danuvii viridemque vident ante ostia Peucen ultimaque agnoscunt Argoi cornua mali. tum vero clamorem omnes inimicaque tollunt gaudia, tum gravior remis fragor, ut procul Argo visa viris, unamque petunt rostra omnia puppem. princeps navalem nodosi roboris uncum arripit et longa Styrus prospectat ab unda coniugio atque iterum sponsae flammatus amore. iamque alii clipeos et tela trabalia dextris expediunt, armant alii picis unguine flammas. impatiens tremit hasta morae nec longius inter quam quod tela vetet superest mare. vocibus urgent interea et pedibus pulsant tabulata frementes. Cum subitas videre rates vibrataque flammis aequora non una Minyae formidine surgunt, primus et in puppem deserta virgine ductor prosilit et summa galeam rapit altus ab hasta, ense simul clipeoque micat nec cetera pubes segnius arreptis in litore constitit armis. at tibi quae scelerum facies, Medea, tuorum quisve pudor Colchos iterum fratremque videnti quicquid et abscisum vasto iam tuta profundo credideras! ergo infausto sese occulit antro non aliud quam certa mori seu carus Iason seu frater Graia victus cecidisset ab hasta. Haud ita sed summo segnis sed aethere Iuno aut sinit extrema Minyas decernere pugna nec numero quoniam Colchis nec puppibus aequos. ergo ubi diva rates hostemque accedere cernit, ipsa subit terras tempestatumque refringit ventorumque domos. volucrum gens turbida fratrum erumpit, classem dextra Saturnia monstrat. videre inque unum pariter mare protinus omnes infesto clamore ruunt inimicaque Colchis aequora et adversos statuunt a litore fluctus. Tollitur atque infra Minyas Argoaque vela Styrus habet, vasto rursus desidit hiatu abruptus revolutus aqua. iamque omnis in astra itque reditque ratis lapsoque reciproca fluctu descendit. vorat hos vertex, hos agmine toto gurges agit, simul in vultus micat undique terror; crebra ruina poli caelestia limina laxat. non tamen ardentis Styri violentia cedit, hortatur socios media inter proelia divum: 'transferet ergo meas in quae volet oppida dotes Colchis et Haemonius nobis succedet adulter nec mihi tot magnos inter regesque procosque profuerit prona haud dubii sententia patris? an virtus praelata viri est et fortior ille quem sequitur? iungam igniferos sine carmine tauros saevaque Echionii ferro sata persequar hydri. hoc adeo interea specta de litore pugnas amborum: victoris eris. iam digna videbis proelia iamque illud carum caput ire cruenta sub freta, semiviri nec murra corpus Achivi sed pice, sed flammis et olentes sulphure crines. vos modo vel solum hoc, fluctus, expellite corpus: non te, Aeeta pater, generi aut, Sol magne, pudebit. fallor, an hos nobis magico nunc carmine ventos ipsa movet diraque levat maria ardua lingua atque iterum Aesonides, iterum defenditur arte qua solet? haud illi cantus et futile murmur proderit. ite, rates, et frangite virginis undam!' dixit et intortis socio cum milite remis prosilit. at fluctu puppis labefacta reverso solvitur effunditque viros ipsumque minantem tunc quoque et elata quaerentem litora dextra. ibat et arma ferens et strictum naufragus ensem incipit et remos et quaerere transtra solutae sparsa ratis maestas altis intendere voces puppibus. ast inter tantos succurrere fluctus nulla potest aut ille sequi quotiensque propinquat tunc alius rursus dirimit mare. iam tamen errat iamque abiit fundoque iterum violentus ab imo erigitur, sed fluctus adest magnoque sub altis turbine figit aquis et tandem virgine cessit. Absyrtus visu maeret defixus acerbo: heu quid agat? qua vi portus et prima capessat ostia, qua possit Minyas invadere clausos, quos videt agnoscitque fremens? maria obvia contra saevaque pugnat hiems totusque in vertice pontus. abscessit tandem vanaque recedit ab ira et tanta de clade ratis. latus inde sinistrum adversamque procul Peuces defertur in oram cum sociis, gemino nam scinditur insula flexu Danuvii. hac dudum Minyas Pagasaea puppis in statione manent, illinc Aeetius heros obsidet adversa tentoria Thessala classe impatiens pugnaeque datur non ulla potestas. noctes atque dies vastis mare fluctibus inter perfurit, expediant donec Iunonia sese consilia atque aliquem bello ferat anxia finem. At Minyae tanti reputantes ultima belli urgent et precibus cuncti fremituque fatigant Aesoniden: quid se externa pro virgine clausos obiciat quidve illa pati discrimina cogat? respiceret pluresque animas maioraque fata tot comitum, qui non furiis nec amore nefando per freta, sed sola sese virtute sequantur. an vero ut thalamis raptisque indulgeat unus coniugiis? id tempus enim. sat vellera Grais et posse oblata componere virgine bellum. quemque suas sinat ire domos nec Marte cruento Europam atque Asiam prima haec committat Erinys. namque datum hoc fatis trepidus supplexque canebat Mopsus, ut in seros irent magis ista nepotes atque alius lueret tam dira incendia raptor. Ille trahens gemitum tantis ac vocibus impar quamquam iura deum et sacri sibi conscia pacti religio dulcisque movent primordia taedae, cunctatur mortemque cupit sociamque pericli cogitat. haud ultra sociis obsistere pergit. haec ubi fixa viris, tempus fluctusque quietos exspectant. ipsam interea quid restet amantem ignorare sinunt decretaque tristia servant. Sed miser ut vanos, veros ita saepe timores versat amor fallique sinit nec virginis annos. ac prior ipsa dolos et quamlibet intima sensit non fidi iam signa viri nimiumque silentes una omnes. haud illa sui tamen immemor umquam nec subitis turbata minis prior occupat unum Aesoniden longeque trahit, mox talibus infit: 'me quoque, vir, tecum Minyae, fortissima pubes, nocte dieque movent? liceat cognoscere tandem, si modo Peliacae non sum captiva carinae nec dominos decepta sequor consultaque vestra fas audire mihi. merear, fidissime coniunx, nil equidem, miserere tamen promissaque serva usque ad Thessalicos saltem conubia portus inque tua me sperne domo. scis te mihi certe, non socios iurasse tuos. hi reddere forsan fas habeant, tibi non eadem permissa potestas teque simul mecum ipsa traham: non sola reposcor virgo nocens atque hac pariter rate fugimus omnes. an fratris te bella mei patriaeque biremes terrificant magnoque impar urgeris ab hoste? finge rates alias et adhuc maiora coire agmina: nulla fides, nullis ego digna periclis, non merui mortemque tuam comitemque tuorum? vellem equidem nostri tetigissent litora patris te sine duxque illis alius quicumque fuisset. nunc remeant meque ecce (nefas) et reddere possunt nec spes ulla super. quin tu mea respice saltem consilia et nimio comitum ne ce timori. credidit ardentes quis te tunc iungere tauros posse, quis ad saevi venturum templa draconis? o utinam ergo meus pro te non omnia posset atque aliquid dubitaret amor. quin nunc quoque quaero quid iubeas. heu, dure, siles? magnumque minatur nescioquid tuus iste pudor. mene, optime quondam Aesonide, me ferre preces et supplicis ora fas erat--haud hoc nunc genitor putat--aut dare poenas iam sceleris dominumque pati?' sic fata parantem redde dicta virum furiata mente refugit vociferans. qualem Ogygias cum tollit in arces Bacchus et Aoniis inlidit Thyiada truncis, talis erat talemque iugis se virgo ferebat cuncta pavens; fugit infestos vibrantibus hastis terrigenas, fugit ardentes exterrita tauros. si Pagasas vel Peliacas hinc denique nubes cerneret et Tempe lucentia fumo, hoc visu contenta mori. tunc tota querellis egeritur questuque dies eademque sub astris sola movet, maestis veluti nox illa sonaret plena lupis quaterentque truces ieiuna leones ora vel orbatae traherent suspiria vaccae. procedit non gentis honos, non Solis avi, non barbaricae decor ille iuventae, qualis erat cum Chaonio radiantia trunco vellera vexit ovans interque ingentia Graium nomina Palladia virgo stet altera prora. Maestus at ille minis et mota Colchidos ira 463a haeret et hinc praesens pudor, hinc decreta suorum dura premunt. utcumque tamen mulcere gementem temptat et ipse gemens et ~tempera~ dictis: 'mene aliquid meruisse putas, me talia velle?
1
Valerius Flaccus The Latin Library The Classics Page